ROCCO I NJEGOVA BRAĆA

50 GODINA KINOTEKE
Rocco e i suoi fratelli, 1960. Luchino Visconti, 177 min. IT
Scenarij: Suso Cecchi D'Amico, Pasquale Festa Campanile, Massimo Franciosa, Enrico Medioli, Luchino Visconti
Uloge: Alain Delon, Renato Salvatori, Annie Girardot, Katina Paxinou, Alessandra Panaro, Max Cartier, Rocco Vidolazzi
   Talijanska kriminalistička drama iz 1960. godine priča je o ruralnoj porodici imigranata koja se doseljava sa siromašnog juga na razvijeni sjever zemlje, te se pokušava prilagoditi tamošnjem životu.
   Četvorica braće sa Sicilije, Simone, Rocco, Ciro i Luca, dolaze zajedno s majkom Rosariom u predgrađe Milana te se pokušavaju prilagoditi novom životu, u čemu je njihov najstariji brat Vincenzo već djelomice uspio. Simone postaje uspješan boksač i započinje ljubavnu vezu s prostitutkom Nadiom, ali zbog neodgovornosti ubrzo počinje rasipati snagu i novac te ga ona ostavi. Mlađi brat Rocco također pokazuje boksačku nadarenost i sam započinje vezu s Nadiom. Ipak, zbog osjećaja odgovornosti prema bratu, prekida vezu. Dok Rocco trijumfira kao boksač, Simone, potpuno propao, ubije Nadiu.
   Snimanje filma su obilježile velike poteškoće, prije svega vezane uz "problematični" sadržaj, koji je uključivao veliku količinu nasilja, ali i za tadašnje standarde izuzetno eksplicitnu scenu silovanja; zbog toga su Viscontiju gradske vlasti Milana, pod izgovorom da ne žele "ocrniti" svoj grad, odbijale davati dozvole za snimanje na autentičnim lokacijama. Kada je film konačno dovršen, postao je metom cenzora, kako u Italiji, tako i u drugim državama, te je u nekim slučajevima bio skraćen na gotovo polovicu originalnog trajanja. Visconti je tek 1966. godine, temeljem sudske parnice, uspio omogućiti prikazivanje u originalnom obliku. Kontroverze vezane uz cenzuru su, međutim, isto tako vješto iskorištene od strane producenata te su stvorile veliko zanimanje u italijanskoj javnosti, omogućivši "Rocco e suoi fratelli"https://www.imdb.com/title/tt0054248/?ref_=nv_sr_srsg_0 da postane jedan od najvećih filmskih hitova godine i jedan od prvih primjera succes de scandale u svjetskoj kinematografiji. Prikazan je na venecijanskoj Mostri gdje je osvojio Specijalnu nagradu žirija
   Viscontijev povratak analizi suvremene socijalne zbilje očituje niz književnih utjecaja: naslovom se film referira na roman „Josip i njegova braća“ Thomasa Manna, ali i talijanskog pjesnika Rocca Scotellaroa, likovi i motivi oslanjaju se na priče G. Testorija, a odnos Rocca, Simonea i Nadije na odnos Miškina, Rogozina i Nastasje u romanu „Idiot“ F. M. Dostojevskoga, dok dramaturškom strukturom film korespondira s dramom „Pogled s mosta“ Arthura Millera. Film je podijeljen u 5 »poglavlja« koja ne prate toliko razvoj radnje koliko korespondiraju različitim načinima prilagodbe svakog brata novom društvenom okruženju; temeljni indikatori protoka vremena su preokreti u međuljudskim odnosima i promjene u društvenomn statusu, dok su varijacije prilagodbe iskazane i vizualno – varijacijama osvjetljenja, od chiaroscuro, kao simbola izgubljenosti, preko oštrih tamnih tonova do izrazito osvijetljenih prizora kao simbola nade. Visconti se oslanja i na melodramske efekte koji vrhunac dosežu u sceni Roccova trijumfa u ringu povezanoj paralelnom montažom sa scenom Nadijina ubojstva (umire grleći Simonea), što je tumačeno i kao ironična varijacija melodramskog »spasa u zadnji trenutak« i kao Viscontijevo upozoravanje na suodgovornost Rocca, inače svojevrsne figure mučenika, u Nadijinoj smrti. (B. Kragić, HFL)
   ''Rocco" ostaje najviši doseg Viscontijeva stvaralaštva, jer je oslobođen primjesa literature, jer paralelizam radnje gradi gotovo isključivo jezikom filmskog medija. (Svemir Pavić)
https://www.imdb.com/title/tt0054248/?ref_=nv_sr_srsg_0